مطلب تامل بر انگیزی در وبلاگ از دماوند تا علم کوه با نام از جای گرم و نرم تا جای سرد و سخت خوندم که تامل برانگیز بود و پاسخ به اون سئوالات درد آور (پیوند به مطلب)

مطمئنا چنین سئوالاتی قبلا هم مطرح شده و مورد نقد و بررسی قرار گرفته ولی باز شاهدیم معضل موجوده و حل نشده. از اونجا حدس می زنم کسی شهامت پاسخ دادن به سئوال رو نخواهد داشت و همه پاسخهایی محکمه پسند می دهند ولی در عمل باز شاهد چنین اتفاقات ناگواری خواهیم بود، اقدام به نشر این مطلب نمودم. هرچی باشه من تازه کارم و هر ایرادی داشته باشم به واسطه تازه کار بودنمه و این مزیتیه برای من که شفاف و فارغ از دل نگرانی نظرمو بگم. جوابی که همگان می دونن و برای همدیگر بکار می برند ولی ...

سئوال کلی اینه چرا در عمل زیاد مشاهده می کنیم که تیمها نفر یا نفرات خسته رو به تنهایی روانه کمپ می کنن در حالیکه پاسخ همه موقع مصاحبه ها چیز دیگه ایه.

به نظر من دلیلش دل نکندن از کوهه. همه ما می دونیم ولی کسی جرات اعتراف بهش رو نداره چون حاضر نیستیم قبول کنیم ایراد داریم! شاید اگه منم همراه نانگاییها بودم همین رفتارو داشتم. شاید که می تونم  بگم حتما. نه من که تقریبا همه ما. فکر می کنم از این لحاظ هم ما جهان سومی هستیم و هنوز تا اینکه رفتارمون مثل غربیها منطقی بشه خیلی مونده (درست مثل رانندگیمون). فکر می کنم نیاز داریم روی خودمون کار کنیم. واقعا نیاز داریم که بتونیم به خودمون بگیم "نه"

یادمه وقتی همراه آقای فرامرز نصیری برای برگشت همراه یک خسته از نیمه راه آهار به توچال، ازم خواست ته دلم ناراحت شدم (پیوند به خاطره مورد اشاره). از خودم انتظار نداشتم ناراحت بشم؛ ولی شدم. ایرادیه که دارم و هنوز خیلی مونده که برطرف بشه. مسلما اگر هیمالیا بود (اون هم با هزینه شخصی)، این ایراد خیلی نمود بیشتری پیدا می کرد و شاید این همون اتفاق تلخی باشه که برای تیم نانگا افتاد. چون این یک اشکال عمومیه نمی شه کسی رو سرزنش کرد. (البته معنیش این نیست که نباید هم عنوان بشه). باید فرهنگ سازی بشه نه اینکه آموزش داده بشه. آخه ما عادت کردیم درسهایی رو از بر کنیم و در جوابها ارائه کنیم در حالیکه قلبا بهشون اعتقاد نداریم. (مثالش همین رانندگی). ما در مصاحبه ها از فداکاری و ایثار مثنویها می گیم ولی عمل من زیاد شاهد ایثار نیستم و خودمم واقعیتش زیاد فداکاری نکردم.

من فکر می کنم ما باید یک نیروی قویتر از سحر کوه برای خودمون ایجاد کنیم. اینکه ماهیت این نیرو چی باشه می شه روش بحث کرد. اما وجود یک یا چند نیروی بازدارنده خارجی لازمه تا ما رو تا اون زمان که خودمون با رغبت به برگشت همراه همنورد خسته رضایت بدیم، به این کار وا داره.
نیروهایی که به ذهن نه چندان کامل و بی تجربه من می رسه از این قراره:

- ترویج  شعار "صعود به قله یا همه یا هیچکس" که نیازمند دقت زیاد در چیدن تیمی همدسته
- ترس از عواقب اقدامات قانونی
- گرامیداشت مکرر یاد و خاطره چنین جانباختگانی

ضمنا من فکر نمی کنم صرف دلایل اقتصادی برای بازگشت قابل توجیه باشه و شاهد این مدعی کتاب دنیای عمودی من هست که سختیهای کوکوچکا رو در تهیه تدارکات در یک کشور کمونیستی به تصویر می کشه.

در پی حوادث تاسف بار اخیر مخصوصا تراژدی نانگا به نظر می رسد رویکردی جدید در فدراسیون در حال شکل گیری است. مشاهده می شود فدراسیون با ارائه توجیهاتی که عمدتا تحت تاثیر فضای ناشفاف تراژدی نانگا شکل گرفته، سعی در زمینه سازی جهت کنترل همه جانبه کلیه فعالیتهای آزاد کوهنوردی را تحت لوای قانون دارد. به عنوان مثال می توان به مصاحبه تلویزیونی رئیس محترم فدراسیون اشاره کرد که بر این نگرانیها می افزاید. مخصوصا که با رجوع به گذشته وقتی می دریابیم که مسئولین فدراسیون با سکوت خود، در تشدید ابهامات موجود در پرونده نانگا بی تاثیر هم نبوده اند، نگرانی استفاده ابزاری از این حادثه توسط دست اندر کاران مذکور قوت می یابد.
در این راستا موارد ذیل قابل تامل است:

1- در هیچ کجای دنیا رسم نیست که فدراسیونی تیم به هیمالیا بفرسد. اعزام تیمها  کار گروههای کوهنوردی است نه فدراسیونها و وظایف مهمتری بر عهده فدراسیونها می باشد. اگر در گذشته به دلیل ضعف باشگاهها اعزامی از سوی این باشگاهها صورت نمی گرفت و فدراسیون بار آنرا بر دوش می کشید، اکنون شرایط تغییر کرده و باشگاهها توان اعزام را پیدا کرده اند و فرصتی برای فدارسیون پیش آمده که وظایف مهمتر خود بپردازد. از جمله این وظایف، سعی در به روز رسانی سرفصلهای درسی ارائه شده منطبق با یافته های روز دنیاست. همچنین تربیت هر چه بیشتر مربیان آگاه و به روز رسانی اطلاعات آنها در سراسر کشور ، بطوریکه کلیه شهرستانها از نعمت وجود مربی محلی بهره مند باشند. انتشار استاندارد جهت لوازم کوهنوردی (که شاید هنوز برای فدراسیون ما زود باشد) و نظارت بر حسن اجرای استانداردها، چه در ورود محصولات خارجی و چه در تولیدات داخلی کاری بس بزرگ است. به عنوان مثال کفش دوپوشی که به هیچ عنوان تولید داخلی ندارد دارای گمرک بسیار زیادی است در حالیکه فدراسیون می تواند با مکاتبه با گمرک و شفاف کردن این موضوع که تعرفه زیاد کمرگی برای کفش دوپوش نه تنها به معنی حمایت از صنعت کوهنوردی نیست که به آن لطمه نیز می زند و موضوع کفش دو پوش با کفش سه فصل، ترکینگ یا حتی سنگنوردی فرق می کند  می تواند گام موثری در پیشرفت کوهنوردی بر دارد که عهده هیچکس دیگر بر نمی آید و همچنین کیفیت پایین بسیاری از محصولات (بعضا با نامهای معروف) که در این فضای بلبشوی بازار محصولات کوهنوردی، تازه کارانی چون من  را جز اتلاف سرمایه، وا نمی دارند. ساماندهی نامحسوس این بازار از وظایفی خطیر است که گویا از چشم مسئولین پنهان مانده و قس علی هذه
متاسفانه با اینکه کارهای بنیادین زیادی برای انجام باقی مانده، فدراسیون با ورود به مقوله اعزام تیمها  به خارج از کشور، جایگاه خود را تا حد باشگاه یا یک شرکت توریستی پایین آورده و تلاش می کند پایینتر هم بیاورد. اثرات منفی این گونه اقدامات بسیار واضح است. زمانی که حادثه ای رخ می دهد مانند حادثه اخیر برای دکتر بهالو ، آن که باید نظارت کند و حکم دهد خودش در جایگاه متهم قرار می گیرد و طبعا شاهد پیشرفتی نخواهیم بود.
کوهنوردی بواسطه شرایط خاصی که دارد بایستی فدراسیونش تفاوتهایی با سایر فدارسیونها داشته باشد. در کوهنوردی مسابقه نداریم پس انتخاب تیم ملی بی معنی به نظر می رسد. فکر می کنم ایران تنها کشوری است که تیم ملی به هیمالیا اعزام می کند. برعکس چنین فعالیتهایی در کمیته های صعودهای ورزشی (سنگ نوردی و یخنوردی) بسیار به جاست و حتی جای لیگ سنگنوردی در کشور ما خالی است.

2- با فرض اصرار فدراسیون به کنترل همه جانبه فعالیتهای آزاد کوهنوردی و تحت فشار قرار دادن باشگاهها از طریق مقررات احتمالی، با خطر از هم پاشیدن باشگاههای رسمی و شکل گیری گروههای غیر رسمی روبرو خواهیم بود که منجلابی برای کوهنوردی بشمار خواهد آمد. اردوکشیهای خارجی آزادانه به راه افتاده اند و نمی توان جلوی آنرا گرفت. کوهنوردان علاقمندند علی رغم تمام خطرها به این سفرها بروند، حالا چه در قالب یک تیم از یک باشگاه، چه در قالب یک تیم از سوی فدراسیون و چه در قالب یک تیم از دوستان. حتی با فرض تلاش فدراسیون برای متقاعد کردن سایر فدراسیونها در عدم ارائه گواهینامه برای فعالیتهای آزاد کوهنوردی، آن وقت تعداد ایرانیها در گروههای خارجی زیاد خواهد شد و چه بسا گروههای غیر رسمی که با گذشتن از خیر این گواهینامه ها به طور غیر رسمی هم اقدام به صعود کنند. طبعا حوادث بیشتر و پیچیده تری در پیش رو خواهیم داشت.

3- سیاست کلی نظام طبق فرمایشات رهبر معظم انقلاب و اصل 44 قانون اساسی بر تقویت بخش خصوصی، تفویض اختیارات و مسایل اجرایی از حاکمیت به مردم، و تقویت نقش مدیریتی-نظارتی دولت قرار گرفته است که با روند پیش روی فدارسیون درخصوص دخالت بر اعزام اردوهای خارج کشور در تضاد به نظر می رسد. اشایسته است فدراسیون ضمن انطباق با سیاستهای نظام، حمایتهای معنوی خود را از  باشگاهها به عنوان بخش خصوصی در حوزه کوهنوردی و مهیا ساختن شرایط برای فعالیت هر چه بیشتر آنها در داخل و خارج کشور دریغ ننموده و با خروج از مقوله اجراییات به نقش آفرینی خود در حوزه سیاستگذاری و نظارت بپردازد.

با توجه به مطالب مارالذکر و در جمیع جهات، شایسته است فدراسیون کوهنوردی در  این رویکرد احساسی  تجدید نظر نماید و در راستای انجام وظایف ذاتی خود، با نقش آفرینی موثر، بسترهای لازم را برای رشد و شکوفایی این فعالیت محبوب و مفرح را برای علاقمندان فراهم آورد.